Lý thuyết Vật Lý 10 Bài 2 - Các quy tắc an toàn trong phòng thực hành (Sách Kết nối tri thức)

Dưới đây là toàn bộ tóm tắt những thông tin chi tiết, tóm tắt ngắn gọn về Lý thuyết Vật lí 10 Bài 2: Các quy tắc an toàn trong phòng thực hành (Sách Kết nối tri thức) theo hướng sơ đồ tư duy, ngắn gọn và dễ nhớ. Nội dung bao gồm những kiến thức trọng yếu dưới đây, hãy cùng xem chi tiết để nắm rõ nội dung của bài nhé!!

Mục lục nội dung
I. An toàn khi sử dụng thiết bị thí nghiệm
1. Sử dụng các thiết bị điện
2. Sử dụng các thiết bị nhiệt và thủy tinh
3. Sử dụng các thiết bị quang học
II. Nguy cơ mất an toàn trong sử dụng thiết bị thí nghiệm Vật lí
1. Nguy cơ gây nguy hiểm cho người sử dụng
2. Nguy cơ hỏng thiết bị đo điện
3. Nguy cơ cháy nổ trong phòng thực hành
III. Quy tắc an toàn trong phòng thực hành

I. An toàn khi sử dụng thiết bị thí nghiệm

1. Sử dụng các thiết bị điện
- Cần quan sát kĩ các kí hiệu và nhã thông số trên các thiết bị để sử dụng đúng chức năng, đúng yêu cầu kĩ thuật.

- Thiết bị cung cấp nguồn điện:

+ Máy biến áp

+ Bộ chuyển đổi điện áp

- Chức năng của hai thiết bị trên là chuyển đổi năng lượng.

- Cả hai đều dùng để biến đổi điện áp.

- Tuy nhiên có sự khác nhau giữa hai thiết bị là: Máy biến áp dùng để biến đổi điện áp dòng điện xoay chiều từ mức này sang mức khác tăng thế hoặc hạ thế, đầu ra cho một hiệu điện thế tương ứng với nhu cầu sử dụng và không làm thay đổi tần số. Còn bộ chuyển đổi điện áp dùng để thực hiện chuyển đổi giữa cả hai điện áp DC và AC mà không tinh chỉnh được điện áp.

- Một số kí hiệu ghi trên các thiết bị thí nghiệm

2. Sử dụng các thiết bị nhiệt và thủy tinh
Các thiết bị đun nóng có thể gây bỏng với người sử dụng, gây nứt, vỡ các bộ phận làm bằng thủy tinh.

VD: Thí nghiệm đo nhiệt độ sôi của nước.

- Một số đặc điểm của các dụng cụ thí nghiệm trong khi tiến hành thí nghiệm:

+ Nhiệt kế: dùng để đo nhiệt độ của nước, hoạt động dựa trên cơ sở dãn nở vì nhiệt của các chất như: thủy ngân, rượu, ... và nhiệt kế được làm bằng thủy tinh dễ vỡ.

⇒ Khi tiến hành thí nghiệm cần cẩn thận, không để làm rơi, vỡ do thủy ngân trong nhiệt kế là một chất rất độc hại.

+ Bình thủy tinh chịu nhiệt: có thể chịu được nhiệt độ rất cao.

⇒ Không dùng tay cầm trực tiếp vào bình vì có thể gây bỏng.

+  Đèn cồn: dùng để đun sôi nước. Được thiết kế gồm:

1 bầu đựng cồn bằng thủy tinh.

1 sợi bấc thường được dệt bằng sợi bông.

1 chiếc chụp đèn bằng thủy tinh hoặc kim loại.

⇒ Lưu ý:

- Không nên kéo sợi bấc quá dài.

- Không trực tiếp thổi tắt ngọn lửa đèn cồn vì sẽ làm ngọn lửa cháy dữ dội hơn. Cách tốt nhất để tắt đèn là đậy nắp đèn cồn lại.

3. Sử dụng các thiết bị quang học
Các thiết bị quang học rất dễ mốc, xước, nứt, vỡ và dính bụi bẩn, làm ảnh hưởng đến đường truyền tia sáng và sai lệch kết quả thí nghiệm.

VD: Bộ thí nghiệm quang hình

Một số đặc điểm của các dụng cụ thí nghiệm quang học:

- Đèn chiếu sáng: có kính tụ quang để tạo chùm tia song song, vỏ bằng nhôm hợp kim, có khe cài bản chắn sáng, có các vít điều chỉnh đèn.

⇒ Tránh rơi, vỡ, để nơi khô thoáng, tránh nơi ẩm thấp, gần chất gây cháy nổ.

- Thấu kính: làm bằng thủy tinh, được lắp trong khung nhựa, gắn trên trụ nhôm.

⇒ Tránh để rơi vỡ, làm xước, cất gọn gàng khi sử dụng xong.

- Màn ảnh: có màu trắng mờ, gắn trên trụ nhôm.

⇒ Để nơi khô thoáng, tránh bụi bẩn.

- Gương phẳng: làm bằng thủy tinh, dễ vỡ, sắc, nhọn.

⇒ Khi sử dụng cần cẩn thận, tránh để rơi, vỡ.

II. Nguy cơ mất an toàn trong sử dụng thiết bị thí nghiệm Vật lí

1. Nguy cơ gây nguy hiểm cho người sử dụng
- Một số thao tác sai khi sử dụng thiết bị thí nghiệm trong phòng thực hành:

+ Cắm phích điện vào ổ mà tay lại chạm vào phích điện

+ Rút phích điện khi dây điện hở

+ Đun nước trên đèn cồn,...

- Tác hại của việc sử dụng sai thiết bị thí nghiệm:

+ Bị điện giật, có nguy cơ gây chết người

+ Bị bỏng

2. Nguy cơ hỏng thiết bị đo điện
- Khi sử dụng thiết bị đo điện cần chọn đúng thang đo, không nhầm lẫn khi thao tác để đảm bảo an toàn cho thiết bị đo

- Khi sử dụng đồng hồ đo điện đa năng, cần lưu ý:

+ Chọn chức năng và thang đo phù hợp

+ Cắm dây đo vào chốt phù hợp với chức năng đo

Lưu ý khi dùng ampe kế đo dòng điện: Nếu sử dụng ampe kế để đo dòng điện vượt quá giới hạn đo thì có thể làm cho ampe kế bị hư hỏng, thậm chí gây chập cháy.

3. Nguy cơ cháy nổ trong phòng thực hành
- Cần tuân thủ quy tắc an toàn, nhất là những quy tắc an toàn về phòng cháy chữa cháy và an toàn khi sử dụng hóa chất dễ cháy, nổ.

III. Quy tắc an toàn trong phòng thực hành
- Đọc kĩ hướng dẫn sử dụng thiết bị và quan sát các chỉ dẫn, các kí hiệu trên các thiết bị thí nghiệm.

- Kiểm tra cẩn thận thiết bị, phương tiện, dụng cụ thí nghiệm trước khi sử dụng.

- Chỉ tiến hành thí nghiệm khi được sự cho phép của giáo viên hướng dẫn thí nghiệm.

- Tắt công tắc nguồn thiết bị điện trước khi cắm hoặc tháo thiết bị điện.

- Chỉ cắm phích/giắc cắm của thiết bị điện vào ổ cắm khi hiệu điện thế của nguồn điện tương ứng với hiệu điện thế định mức của dụng cụ.

- Phải bố trí dây điện gọn gàng, không bị vướng khi qua lại

- Không tiếp xúc trực tiếp với các vật và các thiết bị thí nghiệm có nhiệt độ cao khi không có dụng cụ bảo hộ.

- Không để nước cũng như các dung dịch dẫn điện, dung dịch dễ cháy gần thiết bị điện.

- Giữ khoảng cách an toàn khi tiến hành thí nghiệm nung nóng các vật, thí nghiệm có các vật bắn ra, tia laser.

- Phải vệ sinh, sắp xếp gọn gàng, các thiết bị và dụng cụ thí nghiệm, bỏ chất thải thí nghiệm vào đúng nơi quy định sau khi tiến hành thí nghiệm.

Nội dung trên là toàn bộ thông tin về Lý thuyết Vật lý bài 2 lớp 10 sách Kết nối tri thức, hi vọng các em sẽ có thể nắm vững được nội dung các thông tin và cách làm, kiến thức được trình bày trong bài 2. Để có thể đọc dễ dàng hơn, tải về PDF hoàn toàn miễn phí ngay!