CHƯƠNG IV BIẾN DỊ ĐỘT BIẾN GEN SINH HỌC 9

21/12/2023

CHƯƠNG IV BIẾN DỊ ĐỘT BIẾN GEN SINH HỌC 9 tập trung vào nội dung liên quan đến các biến dị đột biến gen và tác động của chúng đến quá trình di truyền, giúp học sinh hiểu về các biến dị đột biến gen và tác động của chúng đến quá trình di truyền và sự sống.

Khái niệm: Biến dị là hiện tượng con sinh ra khác bố mẹ. Biến dị BD không di truyền
BD di truyền BD tổ hợp
BD đột biến ĐB gen
ĐB NST
1. Khái niệm đột biến gen
- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen liên quan tới 1 hoặc 1 số cặp
nucleotit trên AND.
- Đột biến gen là biến dị di truyền được.
- Các dạng đột biến gen: Mất, thêm và thay thế 1 cặp nu.
2. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen
- Do ảnh hưởng của môi trường trong và ngoài cơ thể làm rối loạn quá trình tự sao của
ADN(sao chép nhầm), ADN con sinh ra khác với ADN mẹ.
- Tự nhiên: Những biến đổi bất thường trong sinh lý, sinh hóa trong tế bào.
- Nhân tạo: Con người gây đột biến bằng các tác nhân vật lí hoặc hóa học (chất độc hóa học,
phóng xạ, ô nhiễm môi trường, vi khuẩn, vi rút. .. )
3. Vai trò của đột biến gen
- Sự biến đổi cấu trúc phân tử của gen -> thường gây biến đổi cấu trúc của pr mà nó mã hóa
-> dẫn đến biến đổi kiểu hình.
-Đột biến gen tạo ra các gen lặn khi ở thể đồng hợp hoặc trong điều kiện ngoại cảnh thích hợp có thể biểu hiện ra kiểu hình, thường có hại cho bản thân sinh vật vì chúng phá vỡ sự thống nhất hài hòa vốn có của cơ thể.
- Đột biến gen đôi khi có lợi cho sinh vật và con người, có ý nghĩa trong chăn nuôi, trồng trọt, chọn giống và tiến hóa.
- ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NST
1. Khái quát về đột biến cấu trúc NST
- Là những biến đổi trong cấu trúc NST.
- NST có thể bị biến đổi cấu trúc ở một số dạng khác nhau.
+ Mất đoạn: 1 đoạn của NST bị mất đi so với dạng ban đầu, làm giảm 1 lượng gen trên NST.
+ Lặp đoạn: Một đoạn nào đó của NST lặp lại 1 hoặc nhiều lần, làm tăng lượng gen trên NST.
+ Đảo đoạn: Một đoạn NST đứt ra rồi đảo ngược 1800 và nối lại vào vị trí vừa đứt, làm thay
đổi trình tự các gen trên NST.
+ Chuyển đoạn: Sự trao đổi đoạn giữa các NST không tương đồng , một số gen trong nhóm lk này chuyển sang nhóm lk khác. Bao gồm chuyển đoạn trong 1 NST và chuyển đoạn giữa 2 NST.
2. Nguyên nhân phát sinh và t/c của ĐB cấu trúc NST
a. Nguyên nhân
- Đột biến cấu trúc NST xảy ra do ảnh hưởng phức tạp của môi trường bên trong cơ thể (những biến đổi bất thường về sinh lí, sinh hóa trong tế bào)
- Do yếu tố của môi trường bên ngoài cơ thể, thường là do tác động của con người như: Tác nhân vật lí (tia phóng xạ, tia cực tím, nhiệt độ. ...) tác nhân hóa học (chất độc hóa học như
thuốc trừ sâu, diệt cỏ, chất độc màu da cam. .. )
b. Tính chất
- Biến đổi cấu trúc NST làm thay đổi số lượng và cách sắp xếp gen trên đó nên thường gây
hại cho sinh vật.
-VD: Mất đoạn nhỏ ở đầu NST số 21 gây ung thư máu ở người.
-Tuy nhiên trong thực tiễn người ta vẫn gặp những ĐB cấu trúc NST có lợi

Nội dung đề thi

Luyện bài tập và đề thi thử sát với kiến thức trên lớp!!!